Wat er voor jou is

VERHAAL VAN ERICA

'Regionale dijken houden ons achterland droog'

Waterveiligheid – het voorkomen van overstromingen en het beschermen van inwoners tegen hoog water – is een van de kerntaken van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. In het kader daarvan verbetert het waterschap de dijken langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel tussen Nieuwegein en Haastrecht. Momenteel is het deel tussen Montfoort en Oudewater aan de beurt. Erika Copier – adviseur omgevingsmanagement vertelt over het belang van regionale dijken en over project Willeskop, een dijk- en oeververbetering tussen Montfoort en Oudewater.
Erica Copier adviseur omgevingsmanagement bij HDSR

Is dit een dijk?

Je zou het niet zeggen. Een lichte verhoging in het landschap, pal naast de rivieroever, meer is het niet. Maar hoe onopvallend ook, deze regionale dijk is cruciaal voor de bescherming van het laaggelegen achterland, weet Erika Copier, adviseur omgevingsmanagement bij Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en als zodanig nauw betrokken bij de dijk- en oeververbetering tussen Montfoort en Oudewater. 
“De dijken langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel (GHIJ) maken deel uit van het hele stelsel van dijken, dammen, gemalen en waterkeringen dat Nederland droog houdt”, vertelt ze. “Ze vallen misschien minder op dan de grote zee- en rivierdijken, maar zijn net zo onmisbaar. Als waterschap zijn wij verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de regionale dijken, zoals van de GHIJ tussen Nieuwegein en Haastrecht”

Gekanaliseerd

Het waterschap is sinds 2013 verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de dijken langs de GHIJ. Voorheen was dat de taak van Rijkswaterstaat. De in beschoeiingen ingekaderde rivier loopt van Nieuwegein tot Gouda. Vanaf Gouda is de rivier een zogeheten getijdenrivier met eb- en vloedwerking, die bij Capelle aan den IJssel uitmondt in de Nieuwe Maas. De rivier is belangrijk voor de zoetwaterdoorvoer naar West-Nederland tijdens droge perioden en voor de waterafvoer tijdens normale en natte perioden. Ook is de GHIJ een belangrijke vaarroute voor scheepvaart en recreatievaart.
Eén ding wil Erika benadrukken: de dijken langs de Hollandsche IJssel zijn absoluut veilig. “De stabiliteit is goed en overstromingsgevaar is niet aan de orde. Dat we deze dijken toch verhogen, heeft te maken met provinciale richtlijnen die verordenen dat de dijken een minimale hoogte moeten hebben en dat is nu niet overal het geval.”
Eén ding wil Erika benadrukken: de dijken langs de Hollandsche IJssel zijn absoluut veilig. “De stabiliteit is goed en overstromingsgevaar is niet aan de orde. Dat we deze dijken toch verhogen, heeft te maken met provinciale richtlijnen die verordenen dat de dijken een minimale hoogte moeten hebben en dat is nu niet overal het geval.”
Bovendien zitten op sommige plaatsen tussen de houten beschoeiing en de dijk zogeheten ‘spoelgaten’, die op termijn de stabiliteit van de dijk kunnen aantasten. Bij de dijkverhoging worden die spoelgaten gedicht. "Bewoners, maar vooral boeren zijn daar blij mee, want die durven nu soms niet meer met hun trekker dicht langs de oever te komen omdat ze bang zijn dat ze wegzakken.”
(artikel gaat verder onder de vacatures)

Omgevingsmanagement: De sleutel tot succes

Omgevingsmanagement is de sleutel tot succesvolle projecten bij een waterschap. Een adviseur omgevingsmanagement zorgt ervoor dat bewoners, bedrijven, agrariërs en overheden niet alleen worden geïnformeerd, maar echt worden betrokken. Door tijdig overleg, goede participatie en het samenwerken met bewoners, vinden we de beste oplossingen. Door goed te kijken naar de wensen van alle betrokkenen en samen oplossingen te bedenken, helpt omgevingsmanagement een project van A tot Z soepel te laten verlopen.

Ga jij de uitdaging aan?

We leven samen in een land dat voor een deel onder de zeespiegel ligt. Zonder het werk van de waterschappen is dat niet mogelijk. HDSR werkt elke dag aan veilige dijken en voldoende en schoon water in kanalen, rivieren en sloten in Midden-Nederland. Werk jij hieraan mee?

Regionale dijken houden ons achterland droog

Waterveiligheid – het voorkomen van overstromingen en het beschermen van inwoners tegen hoog water – is een van de kerntaken van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. In het kader daarvan verbetert het waterschap de dijken langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel tussen Nieuwegein en Haastrecht. Momenteel is het deel tussen Montfoort en Oudewater aan de beurt. Erika Copier – adviseur omgevingsmanagement vertelt over het belang van regionale dijken en over project Willeskop, een dijk- en oeververbetering tussen Montfoort en Oudewater.
Hugo Beekelaar adviseur ecologie bij HDSR

Is dit een dijk?

Je zou het niet zeggen. Een lichte verhoging in het landschap, pal naast de rivieroever, meer is het niet. Maar hoe onopvallend ook, deze regionale dijk is cruciaal voor de bescherming van het laaggelegen achterland, weet Erika Copier, adviseur omgevingsmanagement bij Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en als zodanig nauw betrokken bij de dijk- en oeververbetering tussen Montfoort en Oudewater.
 “De dijken langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel (GHIJ) maken deel uit van het hele stelsel van dijken, dammen, gemalen en waterkeringen dat Nederland droog houdt”, vertelt ze. “Ze vallen misschien minder op dan de grote zee- en rivierdijken, maar zijn net zo onmisbaar. Als waterschap zijn wij verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de regionale dijken, zoals van de GHIJ tussen Nieuwegein en Haastrecht”

Gekanaliseerd

Het waterschap is sinds 2013 verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de dijken langs de GHIJ. Voorheen was dat de taak van Rijkswaterstaat. De in beschoeiingen ingekaderde rivier loopt van Nieuwegein tot Gouda. Vanaf Gouda is de rivier een zogeheten getijdenrivier met eb- en vloedwerking, die bij Capelle aan den IJssel uitmondt in de Nieuwe Maas. De rivier is belangrijk voor de zoetwaterdoorvoer naar West-Nederland tijdens droge perioden en voor de waterafvoer tijdens normale en natte perioden. Ook is de GHIJ een belangrijke vaarroute voor scheepvaart en recreatievaart.
Eén ding wil Erika benadrukken: de dijken langs de Hollandsche IJssel zijn absoluut veilig. “De stabiliteit is goed en overstromingsgevaar is niet aan de orde. Dat we deze dijken toch verhogen, heeft te maken met provinciale richtlijnen die verordenen dat de dijken een minimale hoogte moeten hebben en dat is nu niet overal het geval.”
Bovendien zitten op sommige plaatsen tussen de houten beschoeiing en de dijk zogeheten ‘spoelgaten’, die op termijn de stabiliteit van de dijk kunnen aantasten. Bij de dijkverhoging worden die spoelgaten gedicht. "Bewoners, maar vooral boeren zijn daar blij mee, want die durven nu soms niet meer met hun trekker dicht langs de oever te komen omdat ze bang zijn dat ze wegzakken.”
(Artikel gaat verder na de vacatures)

Laagje klei

Op sommige plekken moet de dijk worden opgehoogd, Heel ingewikkeld is dat in principe niet: een laagje klei erop en klaar is Kees. “Het is eigenlijk gewoon een kwestie van groot onderhoud”, zegt Erika. Het werk wordt uitgevoerd door hoofdaannemer Benecke uit Zaandam en onderaannemer Straver uit IJsselstein. Die zetten uit milieuoogpunt onder meer een elektrisch aangedreven graafmachine in.
De complexiteit van de dijk- en oeververbetering zit hem in de aard van het gebied waar de werkzaamheden plaatsvinden. Veel grond die grenst aan de rivier is in particuliere handen. Bewoners hebben er hun tuin, boeren hun weiland, bedrijven hun kades. Erika: “Alleen al over die zes kilometer tussen Montfoort en Oudewater hebben we te maken met tientallen grondeigenaren. Mensen die soms niet eens wisten dat er een dijk over hun land loopt, juist omdat die zo onopvallend is. Met al die partijen moeten we in gesprek.”
Erica Copier adviseur omgevingsmanagement  bij HDSR

Privégrond

Wettelijk gezien zijn grondeigenaren verplicht mee te werken aan een dijk- en oeververbetering op hun grond, omdat het een waterveiligheidsproject is. “De waterschapsverordening geeft ons de mogelijkheid om de noodzakelijke werkzaamheden te verrichten, ook op privégrond”, aldus Erika. Maar HDSR hecht veel waarde aan goede verhoudingen met grondeigenaren en omwonenden. Daarom is veel tijd en energie gestoken in het informeren en benaderen van partijen over nut en noodzaak van de dijkverbetering.
Erika: “We zijn al in 2017 begonnen met het organiseren van informatiebijeenkomsten. We hebben brochures verspreid en zijn bij mensen thuis gaan praten. Dat heeft vruchten afgeworpen, want de meeste mensen zien nut en noodzaak van de dijk- en oeververbetering in. Ze hebben wel vragen, maar over het algemeen werken de mensen hier goed mee en zijn ze enthousiast.”
Soms heeft de dijk- en oeververbetering verderstrekkende gevolgen voor de grondeigenaren. Schuurtjes op de dijk moeten worden afgebroken, tuinen overhoop gehaald. “In principe mag je op de dijk geen obstakels zoals een steiger of straatwerk. Mensen weten dat vaak niet en zijn in eerste instantie verrast. Maar in goed overleg zijn we er altijd uitgekomen”, zegt Erika. Schuurtjes en andere zaken, zoals bankjes of vlonders, worden op kosten van het waterschap door een aannemer weggehaald, maar sommige bewoners doen het liever zelf.
“Alleen al over die zes kilometer tussen Montfoort en Oudewater hebben we te maken met tientallen grondeigenaren. Mensen die soms niet eens wisten dat er een dijk over hun land loopt, juist omdat die zo onopvallend is. Met al die partijen moeten we in gesprek.”

Bomen

Ook bomen staan soms in de weg en moeten worden verwijderd. Dat gebeurt altijd met beleid, zegt Erika: “Soms moet een boom gewoon weg omdat hij de stabiliteit van de dijk kan aantasten. Waar een boom kan blijven staan, laten we hem staan. We laten onderzoek uitvoeren door een boomexpert die bekijkt of de boom levensvatbaar is na de dijkverhoging. Zo niet, dan wordt hij weggehaald en mogen de bewoners op hun perceel of onder aan de dijk een nieuwe boom planten.”
Ook worden de beschoeiingen van de rivieroevers vernieuwt. Veel van de beschoeiingen zijn na tientallen jaren trouwe dienst aan vervanging toe. Erika: “De delen onder water zijn nog goed, maar de stukken die boven water uitsteken zijn aan het rotten.”

Hergebruik beschoeiingen

De oude houten beschoeiingen worden vervangen door nieuwe die weer tientallen jaren mee kunnen. Het oude hout wordt waar mogelijk hergebruikt voor andere projecten. Zo zijn oude beschoeiingsplanken uit de Hollandsche IJssel als gevelbekleding aangebracht op het nieuwe gebouw van waterlaboratorium Aquon in Houten.
Bij kades, meestal bij industriegebieden, plaatst het waterschap Proloq beschoeiingen, stalen buispalen met kunststof er omheen. Die zijn beter bestand tegen de zwaardere belasting die bedrijfsactiviteiten met zich meebrengen.
Tegelijk legt het waterschap op diverse plaatsen natuurvriendelijke oevers aan. Achter de nieuwe beschoeiing wordt dan een stuk grond weggegraven waar het water en de daarin levende dieren en planten vrij spel hebben. Erika: “Een aantal boeren met een hart voor de natuur staan daarvoor open. De Europese Unie financiert mee aan de natuurvriendelijke oevers. Een particulier die een natuurvriendelijke oever op zijn grond toestaat krijgt een vergoeding van het waterschap.”
Ook realiseert het waterschap een zogeheten wilduittredeplaats voor bijvoorbeeld zwemmende reeën of koeien die te water zijn geraakt. Bij hogere dijkgedeelten zijn om de 100 meter fauna-uittredeplaatsen gemaakt, waardoor onder meer watervogels makkelijk in en uit het water kunnen komen. 
De zes kilometer dijkverbetering tussen Montfoort en Oudewater is medio de zomer van dit jaar gereed. Eerder werden dijken in Nieuwegein, IJsselstein en deels in Montfoort al op hoogte gebracht. Uiteindelijk worden alle dijken verbetert op het hele veertig kilometer lange traject van de GHIJ tussen Nieuwegein en Haastrecht. “Maar dat is een project van jaren”, aldus Erika.
“Alleen al over die zes kilometer tussen Montfoort en Oudewater hebben we te maken met tientallen grondeigenaren. Mensen die soms niet eens wisten dat er een dijk over hun land loopt, juist omdat die zo onopvallend is. Met al die partijen moeten we in gesprek.”
Erica Copier adviseur omgevingsmanagement bij HDSR

Erica

Adviseur omgevingsmanagement

Wat er speelt
Wat er in de toekomst speelt

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte van nieuwe en relevante vacatures. Stel een job alert in en wij zorgen ervoor dat je een update krijgt zodra er een nieuwe vacature beschikbaar is!